การบริหารกิจการคณะสงฆ์ตามหลักอธิปไตย 3
คำสำคัญ:
การบริหาร, กิจการคณะสงฆ์, หลักอธิปไตย 3บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการบริหารกิจการคณะสงฆ์ตามหลักอธิปไตย 3 เพื่อเสนอแนวทางสำหรับการบริหารกิจการคณะสงฆ์ตามหลักอธิปไตย 3 การบริหารกิจการคณะสงฆ์ไทยมีทั้งสิ้น 6 ด้าน ประกอบด้วย 1. การปกครอง 2. การศึกษา 3. การเผยแผ่ 4. การศึกษาสงเคราะห์ 5. การสาธารณสงเคราะห์ และ 6. การสาธารณูปการ และเพิ่มอีก 1 ด้าน คือ การพัฒนาพุทธมณฑล การบริหารกิจการคณะสงฆ์ เจ้าอาวาสมีอำนาจจูงใจในการบริหาร เจ้าอาวาสจึงเป็นผู้ตัดสินใจในการเลือกดำเนินการกิจกรรมที่เหมาะสมสำหรับการบริหารกิจการคณะสงฆ์ การประยุกต์หลักอธิปไตย 3 สำหรับการบริหารกิจการคณะสงฆ์จึงเป็นแนวทางที่ดีที่จะสามารถสนับสนุนส่งเสริมการบริหารกิจการคณะสงฆ์ให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยการใช้หลักอัตตาธิปไตย ในกรณีที่กิจกรรมหรือแนวทางการปฏิบัตินั้น ๆ มีความถูกต้องเหมาะสมอยู่แล้ว ให้หลักโลกาธิปไตย ในกรณีที่ต้องการเสียงข้างมาก หรือการบริหารแบบมีส่วนร่วมรับฟังความเห็นจากทุกฝ่าย และการลงมติที่ชอบธรรม ใช้หลักธัมมาธิปไตย ในกรณีที่ต้องมีการตัดสินปัญหาข้อขัดแย้งหรือเกิดอธิกรณ์ในหมู่สงฆ์ และการบริหารทั่วไป การบริหารกิจการคณะสงฆ์โดยการประยุกต์ใช้หลักอธิไตย 3 นี้ จะส่งผลให้การบริหารกิจการคณะสงฆ์มีประสิทธิภาพ
References
จันทรานี สงวนนาม. (2545). ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารสถานศึกษา. กรุงเทพฯ: บุ๊คพอยท์.
ปราชญา กล้าผจญ และสมศักดิ์ คงเที่ยง. (2545). หลักและทฤษฎีการบริหารการศึกษา. กรุงเทพฯ: บพิธการพิมพ์.
พนัส หันนาคินทร์. (2542). ประสบการณ์ในงานบริหารบุคลากร. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2549). พุทธวิธีในการบริหาร. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2564). พจนานุกรมฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพฯ: มูลนิธิการศึกษาเพื่อสันติภาพ พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต).
พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535. (2535, 25 กุมภาพันธ์). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 109 ตอนที่ 16 หน้า 7.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาเถรสมาคม. (2564). กลุ่มงานภายใน. สืบค้น 20 กรกฎาคม 2567, จาก https://www.mahathera.org/index.php?url=content2&id=3.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน.
วิโรจน์ สารรัตนะ. (2545). การบริหารหลักการทฤษฎีและประเด็นการศึกษา. กรุงเทพฯ: ทิพยวิสุทธิ์.
สนิท ศรีสำแดง. (2544). ปรัชญาเถรวาท. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมพงษ์ เกษมสิน. (2542). การบริหาร. กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช.
สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2567). การปกครองคณะสงฆ์ไทย. สืบค้น 20 กรกฎาคม 2567, จาก https://www.onab.go.th/th/content/category/detail/id/57/iid/2474.
_________. (2567). จำนวนวัดในประเทศ. สืบค้น 20 กรกฎาคม 2567, จาก https://www.onab.go.th/th/content/category/detail/id/805/iid/9906.
Deming, W.E. (1986). Out of the crisis. Cambridge: Massachusetts Institute of Technology, Center for Advanced Engineering Study.
Holt, D.H. (1993). Management Principles and Practices. New Jersey: Prentice Hall.
Wagner, J.A. & Hollenbeck, J.R. (1995). Management of Organization Behavior. New Jersey: Prentice – Hall.
