การใช้หลักพุทธจิตวิทยาในสุขภาวองค์รวมของผู้สูงอายุไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
พุทธจิตวิทยา เป็นการเรียนรู้ถึงจิตเพื่อปลดเปลื้องความทุกข์ด้วยหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา พิจารณาความเป็นไปของจิตใจ อันเป็นปัจจัยส่งผลต่อการรู้จักแนวทางแห่งความดับทุกข์ทั้งทางกายและจิตใจโดยเฉพาะผู้สูงอายุซึ่งเป็นกลุ่มคนที่มีปัญหาทั้งกายกายและจิตใจหรือสุขภาวองค์รวม ปัญหาสุขภาพกายที่เกิดจากความสูงอายุ ระบบการทำงานของร่างกายเสื่อมถอยลงทำให้ชีวิตเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่าง ๆ มากมาย บางโอกาสอาจจะช่วยตนเองไม่ได้ ทำให้เกิดความวิตกกังวลต่อการใช้ชีวิตส่งผลต่อสุขภาพจิตรวมถึงการคิดหาแนวทางแก้ปัญหาในชีวิตของตนที่เรียกว่า ปัญญา
การใช้หลักพุทธจิตวิทยาประยุกต์ใช้นชีวิตประจำวันเป็นแนวทางหนึ่งที่ทำให้ปัญหาด้านความรู้สึกวิตกกังวลลดน้อยลง หากผู้อายุมีความพยายามเรียนรู้และปฏิบัติตามหลักธรรมให้มีความจริงปรากฏในตน อันได้แก่สุขภาวองค์รวม 3 หลักการ ประกอบด้วย 1) สุขภาวองค์รวมทางกายของผู้สูงอายุ ได้แก่ การมีสุขภาพกายที่ดี มีสุขภาวะทางสังคมที่ดี 2) สุขภาวะองค์ทางจิต ได้แก่ การปฏิบัติตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาให้จิตใจมั่นคง 3) สุขภาวะทางปัญญา ได้แก่ การฝึกอบรมเจริญปัญญา เสริมสร้างความรู้ ความคิดความเข้าใจในความจริงของโลกนี้ รู้จักพิจารณาอย่างมีเหตุผลสามารถแก้ไขปัญญาในชีวิตของตนได้ตามสภาวธรรมที่เรียนรู้และปฏิบัติตนของผู้สูงอายุ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
นัสมล บุตรวิเศษและคณะ. (2564). ปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ: กรณีศึกษาอำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. (รายงานการวิจัย) คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ ศูนย์พระนครศรีอยุธยา.
ณัฏฐสิชา ภาภัคธนานันท์. (2553) รูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะแบบองค์รวมของผู้สูงอายุในสถานสงเคราะห์คนชราภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. Journal of MCU Nakhondhat 6(10), 35.
ภาณุ อดกลั้น. (2553). ทฤษฎีการสูงอายุ. เอกสารประสานประกอบการสอน. อุดรธานี: วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี.
ประเวศ วสี. (2543). คุณภาพผู้สูงอายุที่พึงปรารถนา. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2549). บทนำสู่พุทธธรรม: ชีวิตงาม สังคมดีธรรมชาติเป็นรมณีย์. กรุงเทพฯ: ผลิธัมม์.
พระไพศาล วิสาโล. (2552). สุขแท้ด้วยปัญญา วิถีสู่สุขภาวะทางปัญญา, พิมพ์ครั้งที่ 3, กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ สสส.
นันทนา อยู่สบาย. (2561). ความต้องการสวัสดิการสังคมของผู้สูงอายุ ในองค์การบริหารส่วนตำบลศีรษะจระเข้น้อยอำเภอบางเสาธง จังหวัดสมุทรปราการ (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยบูรพา. ชลบุรี.
สุวดี เบญจวงศ์. (2541). ผู้สูงอายุคนแก่ และคนชรา : มิติทางสังคมและวัฒนธรรม. มมนุษย์สังคมสาร. มหาวิทยาลัยราชภัฎหมู่บ้านจอมบึง, 1(1), 54.
สุทธิชัย จิตะพันธ์กุลและคณะ. (2544). ผู้สูงอายุในประเทศไทยรายงานการทบทวนองค์ความรู้และ สถานการณ์ในปัจจุบันตลอดจนข้อเสนอแนะทางนโยบายและการวิจัย (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: สำนักงาน กองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว).
สุวรรณี ไวท์, สิริวัฒน์ ศรีเครือดง, สุวัฒสัน รักขันโท. (2564). พุทธจิตวิทยากับการพัฒนาตนให้มีความสุข. วารสาร มจร มนุษยศาสตร์ปริทรรศน์ 7(1), 427.
เริงชัย หมื่นชนะ. (2558). ระบบและทฤษฎีพุทธจิตวิทยา. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 2(1), 71-74.
Adams. T. “Bezner. J”. & Steinhardt. M. (1997). The conceptualization and measurement of perceived wellness: integrating balance across and within dimensions. American Journal of Health Promotion, 11(3) 208-218.