การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ตามหลักไตรสิกขา

ผู้แต่ง

  • ฐิญาภัณณ์ วงษา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ตาก
  • อำนาจ สาเขตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ตาก

คำสำคัญ:

การพัฒนา, ทรัพยากรมนุษย์, หลักไตรสิกขา

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำหลักการทางพระพุทธศาสนาอย่าง “ไตรสิกขา” ซึ่งประกอบไปด้วย ศีล สมาธิ ปัญญา สามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ การนำหลักธรรมมาประยุกต์ในการบริหารจัดการทั้งในองค์กร ภาครัฐ เอกชน สังคม ชุมชน และประเทศชาติ โดยการนำหลักไตรสิกขา คือ ศีล หมายถึง ข้อปฏิบัติที่เป็นแบบแผนที่ดีงาม เป็นพื้นฐานของการสร้างคนดี มีคุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณในการทำงาน สมาธิ หมายถึง การฝึกจิตใจให้สงบ มีสมาธิในการทำงาน ปัญญา หมายถึง ความรู้ความเข้าใจ และสามารถนำมาในการแก้ปัญหาและพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง หลักทั้ง 3 ประการที่กล่าวมานี้เป็นส่วนประกอบของชีวิตที่ดีงาม เราก็ฝึกคนให้เจริญงอกงามในองค์ประกอบเหล่านี้ และให้องค์ประกอบเหล่านี้นำเข้าสู่การเข้าถึงอิสรภาพและสันติสุขที่แท้จริง ตัวการฝึกที่จะให้มีชีวิตที่ดีงามเป็นสิกขา ตัวชีวิตที่ดีงามที่เกิดจากการฝึกนั้นก็เป็นมรรค จะเห็นได้ว่าการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ตามหลักไตรสิกขา เป็นแนวทางที่สามารถนำมาใช้ได้กับทุกองค์กร ช่วยให้บุคลากรมีคุณภาพ มีความสุขในการทำงาน และสามารถสร้างผลงานให้กับองค์กรได้อย่าง มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน และนำความสันติสุขมาสู่มนุษยชาติได้อย่างมีประสิทธิภาพ องค์กรจะก้าวไปได้ไกลต้องเกิดจากบุคลากรที่มีศักยภาพ ฉะนั้นการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์จึงเป็นพันธกิจสำคัญที่จะต้องใส่ใจ นอกจากกระบวนการนี้จะช่วยเพิ่มศักยภาพของพนักงานให้เพิ่มมากขึ้นได้ด้วยนั้น ก็ยังช่วยรักษาพนักงานที่ดีมีศักยภาพให้ทำงานร่วมกับองค์กรได้ระยะยาวอีกด้วย รวมถึงช่วยสร้างความภักดีให้กับองค์กร ตลอดจนร่วมพัฒนาองค์กรให้ดียิ่งขึ้นเรื่อย ๆ ต่อไป

เอกสารอ้างอิง

กัญญา แซ่โง้ว. (2546). การศึกษาแนวคิด ทฤษฎี และการใช้ทฤษฎีธรีซาวด์พัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของร้อยเอก ศาสตราจารย์ ดร.จิตรจำนง สุภาพ (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการศึกษาเพื่อพัฒนาทรัพยากรมนุษย์). บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ฌาน ตรรกวิจารณ์. (2544). การบริหารทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ธงชัย สันติวงษ์. (2539). องค์การและการบริหารทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช,

บรรยงค์ โตจินดา. (2546). การบริหารงานบุคคล. กรุงเทพมหานคร: รวมสาส์น.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2539). การศึกษากับการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพมหานคร: พิมพ์ที่โรงพิมพ์การศาสนา.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต).(2540). การสร้างสรรค์ปัญญาเพื่ออนาคตของมนุษยชาติ. กรุงเทพมหานคร: บริษัท สหธรรมิก จำกัด.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต).(2548). ศึกษา ฝึกฝน พัฒนาตน ให้สูงสุด. กรุงเทพมหานคร: อมรินทร์.

พุทธทาสภิกขุ (เงื่อม อินฺทปญฺโญ). (2537). เป้าหมายของการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์นิพพาน.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพ: นามมีบุ๊คส์พับลิเคชั่น.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

12/30/2025