ประชาธิปไตย : ความเชื่อมั่นในสถาบันการเมือง

บทคัดย่อ

สถาบันการเมืองไทยตั้งแต่รัฐบาลพรรคการเมือง จนไปถึงองค์กรอิสระทั้งหลายต่างก็ต้องเผชิญกับปัญหาการมีอำนาจกับความโน้มเอียงของการใช้อำนาจกล่าวคือ หากสถาบันการเมืองถูกกำหนดให้มีอำนาจน้อยผลลัพธ์ก็คือเกิดความไร้เสถียรภาพ อ่อนแอไม่สามารถแก้ปัญหาบ้านเมืองได้ และไม่อาจปฏิบัติงานให้บรรลุตามความคาดหวังของสังคมแต่ถ้าหากถูกกำหนดให้มีอำนาจมาก ผลลัพธ์ก็คือมีเสถียรภาพล้นเกินแข็งตัว ไม่ตอบสนองความต้องการของสังคม และมีแนวโน้มที่จะใช้อำนาจในทางที่ผิดอีกทั้งการจัดการปัญหาด้วยเครื่องมือทางการทหารที่ทำให้เกิดการล้มรัฐธรรมนูญและรัฐสภา ก็ทำให้รัฐสภาขาดความมั่นคงและตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของกลุ่มทุนที่เข้ามาใช้รัฐสภาเป็นทางผ่านเพื่อนำไปสู่การทุจริตให้ถูกต้องตามกฎหมายหรือก่อให้เกิดผลประโยชน์ทับซ้อน ซึ่งปัญหาเหล่านี้ล้วนส่งผลกระทบต่อความเชื่อมั่นในสถาบันการเมืองแทบทั้งสิ้นการพัฒนาสถาบันทางการเมืองให้มีความเข้มแข็งจะต้องเริ่มจากประชาชนในฐานะพลเมืองที่พร้อมจะเข้ามามีส่วนร่วมทางการเมืองทั้งในทางตรงและทางอ้อมเพื่อเป็นการกระตุ้นเตือนการทำหน้าที่ของสถาบันการเมือง และเป็นการสนับสนุนการปกครองระบอบประชาธิปไตย อีกทั้งยังเป็นการคัดค้านหรือต้านทานการใช้อำนาจในทางมิชอบของสถาบันการเมือง ดังนั้น การมีเครื่องมือตรวจสอบการใช้อำนาจของรัฐจึงเป็นปัจจัยสำคัญที่จะขาดมิได้ เพราะการตรวจสอบการใช้อำนาจของรัฐเป็นการควบคุมให้การใช้อำนาจรัฐดำเนินไปเพื่อบรรลุภารกิจของรัฐ และเป็นการป้องกันมิให้มีการใช้อำนาจอย่างบิดเบือนหรือเกิดการใช้อำนาจตามอำเภอใจอีกทั้งยังเป็นการคุ้มครองสิทธิของประชาชนที่เกี่ยวข้องกับการใช้อำนาจรัฐดังกล่าวด้วย