การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูต อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม
คำสำคัญ:
การเผยแผ่, พระพุทธศาสนา, พระธรรมทูตบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาวิเคราะห์สภาพทั่วไปในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูต 2. เพื่อศึกษากระบวนการในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูต 3. เพื่อนำเสนอแนวทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูต อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม ระเบียบวิธีวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลภาคสนามจากผู้กำหนดนโยบาย กลุ่มเจ้าคณะผู้ปกครอง กลุ่มตัวแทนพระธรรมทูต กลุ่มตัวแทนข้าราชการ และกลุ่มตัวแทนประชาชน ด้วยการเลือกแบบเจาะจงตามลักษณะการเป็นตัวแทนของกลุ่มที่เหมาะสม จำนวน 18 รูปหรือคน ได้ใช้แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง ที่มีค่าดัชนีวัดความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหาทั้งฉบับ (S-CVI) เท่ากับ 1.00 เป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลโดยวิเคราะห์ข้อมูลด้วยเทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาประกอบบริบท
ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพทั่วไป การวิเคราะห์ SWOT แสดงให้เห็นว่า การเผยแผ่พระพุทธศาสนามีจุดแข็งด้านทำเลที่ตั้งเหมาะสม เครือข่ายวัดแข็งแกร่ง และพระธรรมทูตมีความรู้ลึกซึ้ง จุดอ่อนคือขาดแคลนพระธรรมทูต ช่องว่างระหว่างวัย และจำกัดด้านเทคโนโลยี โอกาสจากการเติบโตของเทคโนโลยีดิจิทัล ความสนใจการปฏิบัติสมาธิ และการท่องเที่ยวเชิงศาสนา อุปสรรคคือภาวะเศรษฐกิจถดถอย การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการทำบุญ และจำนวนพระสงฆ์ลดลง 2. กระบวนการเผยแผ่ ใช้ระบบ PDCA ในการบริหารจัดการ ครอบคลุมการวางแผน (วิเคราะห์สภาพแวดล้อม กำหนดวิสัยทัศน์ ระบุกลุ่มเป้าหมาย) การปฏิบัติ (เตรียมทรัพยากร บริหารทีม สร้างความร่วมมือ พัฒนาสื่อดิจิทัล) การตรวจสอบ (เก็บข้อมูล วิเคราะห์ผล ประเมินความพึงพอใจ) และการปรับปรุง (วิเคราะห์ปัญหา จัดลำดับความสำคัญ กำหนดมาตรการแก้ไข) 3. แนวการเผยแผ่ ประกอบด้วย ผู้ส่งสาร (ความรู้ลึกซึ้งในธรรม ทักษะสื่อสารใช้เทคโนโลยี) สาร (หลักธรรมพื้นฐาน เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมาย ภาษาเข้าใจง่าย) ช่องทางสื่อสาร (เทศน์ สื่อออนไลน์ กิจกรรมวัฒนธรรม) และผู้รับสาร (เข้าใจความหลากหลาย สร้างการมีส่วนร่วม) การบูรณาการทั้งสี่องค์ประกอบจะทำให้การเผยแผ่มีประสิทธิภาพสูงสุดและยั่งยืน
เอกสารอ้างอิง
บัญชายุทธ นาคมุจลินท์. (2557). แนวทางการพัฒนาศาสนทายาทที่พึงประสงค์ในพระพุทธศาสนา. วารสารบัณฑิตศึกษา มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์, 3(1), 137-156.
พระครูปลัดเฉลิมพร อภิวโร (แป้นกลม). (2562). ประสิทธิภาพการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของคณะสงฆ์วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร กรุงเทพมหานคร. วารสารพุทธนวัตกรรมและการจัดการ, 3(1), 20-33.
พระครูปลัดสังวาลย์ เทวสโร (ศรีสุข). (2563). รูปแบบการบริหารงานเผยแผ่พระพุทธศาสนาตามหลักพุทธบริหารการศึกษา สำหรับวัดในกรุงเทพมหานคร (ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพุทธบริหารการศึกษา). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระครูวิเทศกัลยาณธรรม (ฐิติกร กลฺยาณธมฺโม) และคณะ. (2564). การพัฒนาการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของวัดไทยในรัฐแคลิฟอร์เนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 11(3), 239-251.
พระครูสุธรรมธวัชชัย ธมฺมชโย (มะที). (2565). กลยุทธ์การเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศนอร์เวย์ของพระธรรมทูตไทย (ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพุฒิพันธุ์ จนฺทวํโส (จุลคณานุกิจ). (2564). บทบาทของพระธรรมทูตในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในโรงเรียน อำเภอวิหารแดง จังหวัดสระบุรี (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาสุริยา วรเมธี และคณะ. (2556). ศึกษาแนวคิดและหลักการในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูตไทยในสหรัฐอเมริกา (รายงานการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาอัสกรณ์ อคฺคญฺญชโย (สืบเหล่ารบ). (2566). แนวทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูตไทย วัดพระธรรมกายเท็กซัส ประเทศสหรัฐอเมริกา (ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระวิเทศวิสุทธิคุณ (สมัคร สมคฺโค) และพระปราโมทย์ วาทโกวิโท. (2565). กระบวนการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของสมัชชาสงฆ์ไทยในสหรัฐอเมริกา โดยพุทธสันติวิธี. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 13(2), 666–679.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ). (2551). พระธรรมทูตสายต่างประเทศ รุ่นที่ 14. นนทบุรี: นิติธรรมการพิมพ์.
