แผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัลของประเทศไทย : การประยุกต์หลักพุทธธรรมเพื่อความสำเร็จ
คำสำคัญ:
รัฐบาลดิจิทัล, หลักพุทธธรรม, อิทธิบาท 4บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้ มุ่งศึกษาและนำเสนอการนำหลักธรรมอิทธิบาท 4 มาประยุกต์ใช้เพื่อช่วยเป็นแนว ทางในการพัฒนาปรับปรุงระบบราชการให้เป็นรัฐบาลดิจิทัล ตามแผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัลของประเทศไทย โดยที่ในยุคสมัยปัจจุบันการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคม ควรใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อทำให้ประชาชนสามารถติดต่อราชการทำธุรกรรมต่าง ๆ กับทางราชการได้อย่างรวดเร็ว สะดวก เปิดเผยและโปร่งใส ซึ่งจากการศึกษาแผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัลฉบับนี้ ผู้เขียนเห็นว่าองค์ประกอบปัจจัยความสำเร็จ ที่อยู่ในแผนยุทธศาสตร์และแผนปฏิบัติการมี 3 ด้านได้แก่ 1.การพัฒนาด้านบุคลากร 2.การพัฒนากระบวนงาน 3.การพัฒนาเทคโนโลยี และในการพัฒนาทั้งสามด้านนี้ล้วนดำเนินการโดยคนหรือบุคคลากรทั้งสิ้น ผู้ศึกษาได้ค้นคว้าศึกษาหลักพุทธธรรม พบว่าหลักธรรมอิทธิบาท 4 คือ “ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา” เป็นหลักธรรมที่จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน ความหมายของหลักธรรมมีดังนี้ 1.ฉันทะ ความพอใจ 2.วิริยะ คือความเพียร 3.จิตตะ มีจิตใจจดจ่อ 4.วิมังสา ความใคร่ครวญ พิจารณาทบทวน หากมีการนำอิทธิบาทธรรมมาประยุกต์พิจารณา เพื่อแยกแยะลักษณะของแต่ละงาน แล้วเลือกใช้คนที่มีอุปนิสัยสอดคล้องกับธรรมะในหลักอิทธิบาท 4 ก็จะทำให้การพัฒนารัฐบาลดิจิทัลประสบผลสำเร็จได้ดีขึ้น
References
ประกาศคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล เรื่อง แผนพัฒนารัฐบาลดิจิทัลของประเทศไทย พ.ศ. 2566 – 2570. (2566, 10 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 140 ตอนพิเศษ 84. หน้า 1.
พระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2560). การเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน (พิมพ์ครั้งที่ 36). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ ธรรมสภา บันลือธรรม.
พระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2564). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ ธรรมสภา บันลือธรรม.
พระมหาไทยน้อย ญาณเมธี (สลางสิงห์) และพระศิลาศักดิ์ สุเมโธ (บุญทอง). (2564). การปรับตัวองค์กรภาค รัฐสู่ยุคความเป็นรัฐบาลดิจิทัล. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 21(3), 289-299.
พระมหาบรรพต กิตฺติปญฺโญ. (2566). พุทธธรรมสำหรับการบริหารและพัฒนาองค์การ. วารสารบัณฑิตศึกษาวิชาการ, 1(1), 1-13.
พระราชกฤษฎีกา จัดตั้งสำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน) พ.ศ. 2561. (2561, 13 พฤษภาคม) ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 135 ตอน 33 ก. หน้า 80.
พระราชบัญญัติการบริหารงานและการให้บริการภาครัฐผ่านระบบดิจิทัล พ.ศ. 2562. (2562, 22 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 136 ตอน 67 ก. หน้า 57.
พระราชบัญญัติการปฏิบัติราชการทางอิเล็คทรอนิคส์ พ.ศ. 2565. (2565, 11 ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 139 ตอน 63 ก. หน้า 9.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. (2560, 6 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 134 ตอน 40 ก. หน้า 77.
ไอริน โรจน์รักษ์. (2564). จาก Estonia สู่ E-Estonia: ถอดบทเรียน 30 ปี ธรรมาภิบาลกับการปฏิรูปภาครัฐ, วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์นายเรืออากาศ, 9(1), 161-174.
Bernd, W. W. (2022). Digital Government: Strategy Government Models and Technology. United States: Springer International Publishing.
Jane, E. F. (2016). Handbook of Science and Technology Convergence. United States: University of Massachusetts Amherst Center.
Vassil, K. (2015). Estonian e-Government Ecosystem: Foundation, Applications, Outcomes. World Development Report (2016), Background Paper, Digital Dividends. Estonia: University of Tartu.
