ครูเคยนำการปฏิรูปการศึกษาจากเบื้องล่างมาแล้ว แต่ล้มเหลว : กรณีศึกษาจากเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516

บทคัดย่อ

บทความนี้ต้องการศึกษาบทบาทของครูในเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 โดยใช้แนวพินิจทางประวัติศาสตร์ และมุมมองประวัติศาสตร์จากเบื้องล่าง เพื่ออธิบายความสัมพันธ์ระหว่างครูไทยกับการปฏิรูปการศึกษาซึ่งเป็นชุดนโยบายใหญ่ที่กำหนดโฉมหน้าการศึกษาไทยตั้งแต่ทศวรรษ 2520 ถึงปัจจุบัน

ผลการศึกษาพบว่า ในช่วงเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 ครูโดยเฉพาะครูโรงเรียนราษฎร์เป็นกลุ่มพลังหนึ่งที่มีส่วนในการต่อสู้ทางการเมือง เเละทำให้นโยบายปฏิรูปการศึกษาถูกนำเสนอในทางการเมืองเป็นครั้งเเรก เเต่เนื่องจากสถานภาพทางเศรษฐกิจเเละสังคมของครู กติกาเเรงงานในสังคมที่ไม่เป็นธรรม ตลอดจนคุรุสภาที่ไม่เชื่อมโยงกับครูส่วนใหญ่ ทำให้ครูในฐานะคนจากเบื้องล่างต้องต่อสู้เพื่อผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจของตนเอง เเต่เมื่อรวมพลังกันเเล้วกลับไม่อาจขับเคลื่อนการปฏิรูปการศึกษาได้ จึงกลายเป็นบทบาทของเทคโนเเครตที่ผลักดันการปฏิรูปการศึกษาได้สำเร็จถึงสองครั้งด้วยกัน เเละกำหนดโฉมหน้าของการศึกษาไทยในปัจจุบัน