สัญญะของการเล่าเรื่องที่ปรากฏในมิวสิกวิดีโอเพลงขวัญเอย ขวัญมา ของอีฟ ปานเจริญ (ปาล์มมี่)

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพที่มุ่งศึกษาสัญญะของการเล่าเรื่องที่ปรากฏในมิวสิกวิดีโอเพลง เพลงขวัญเอย ขวัญมา ของอีฟ ปานเจริญ (ปาล์มมี่) โดยใช้แนวคิดมายาคติของโรล็องด์ บาร์ตส์ ที่ถูกพัฒนาขึ้นมาจากทฤษฎีสัญญะวิทยาของแฟร์ดินองด์ เดอ โซซูร์ และทฤษฎีการเล่าเรื่องของ สุบรรณ เปรมศรีรัตน์เป็นเครื่องมือสำคัญในการวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบ สัญญะของการเล่าเรื่องที่ปรากฏในมิวสิกวิดีโอเพลงขวัญเอย ขวัญมา ซึ่งมีการใช้ความหมายมายาคติใน 2 ความหมายหลักคือ มายาคติของความรักที่ไม่สมหวัง และความเชื่อทางพิธีกรรมการเรียกขวัญของคนอีสานที่เรียกกันว่า "สู่ขวัญ" มายาคติที่หนึ่งเป็นมายาคติของความรักที่ไม่สมหวัง สื่อถึงความรักของวัยรุ่นที่แม้จะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ แต่เมื่อเจอเหตุการณ์ที่กระทบจิตใจขั้นรุนแรงก็สามารถเป็นบุคคลที่อ่อนแอ เศร้าได้ นอกจากนี้ยังสะท้อนให้เห็นว่าโลกใบนี้ไม่มีความมั่นคง และแน่นอนเสมอไป เป็นมายาคติเชิงลบ มายาคติที่สองเป็นมายาคติของความเชื่อเกี่ยวกับพิธีกรรมการเรียกขวัญของอีสาน สื่อถึงความเป็นชนบทที่ดำเนินชีวิตบนพื้นฐานของความเชื่อ ที่มีมาแต่โบราณเป็นภาพมายาคติเชิงบวก การใช้ความหมายมายาคติทั้ง 2 ส่วนยังนำยื่นความหมายในการเล่าเรื่อง 8 ประการ ได้แก่ โครงเรื่อง แก่นเรื่อง ความขัดแย้ง ตัวละคร ฉาก บทสนทนา มุมมอง และสัญลักษณ์พิเศษ มายาคติเหล่านี้ทำหน้าที่เป็น "สารแฝงเร้น" ที่ถูกนำเสนอผ่านมิวสิกวิดีโอย่างแนบเนียนจนผู้ชมรับสารเหล่านี้เข้าไปอย่างไม่รู้ตัว มิวสิกวิดีโอจึงกลายเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการถ่ายทอดเรื่องราวสู่คนในสังคม