The analsis of local belief and ritual towards Mae Sri Sa Phom monument, Mueang District, Si Sa Ket
Keywords:
Belief, Ritual, Mae Sri Sa Phom monument, Si Sa KetAbstract
This purposes of the research were to studied belief and ritual of the localpeople towards Mae Sri Sa Phom monument, symbol and the ritual and the importance of the belief and ritual that was in accordance with local people way of life. The fieldwork data was collected by observation and interview with the local scholar.
The result showed that local people belief appeared to have 5 types 1) themonument was one of Si Sa Ket symbols. 2) the monument was the sacred object of Si Sa Ket. 3) the monument was protected by Mae Sri Sa Ket spirit and able to grant wishes. 4) the monument created the familiar feeling like the ancestor of Si Sa Ket people. 5) the belief of using the sign of Mae Sri Sa Phom monument and her name reflecting the belief, idea and feeling affected from Buddhism, Brahman, Hindu and traditional belief. It also related to the local people way of life and the ritual pattern appearing in the whole picture or individual affected the basis understanding of idea and belief to be the benefit to the advancement of local and country.
References
กัมแก้ว ธิติศาลา. (2520). คติชนวิทยา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ครุสภา.
กาญจนา คงชี. (2563). นางสาวอนุสาวรีย์แม่ศรี...ศรีสะเกษ. หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ฉบับวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2563. หน้า 5.
จารุวรรณ ธรรมวัตร. (2530). คติชาวบ้าน. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒมหาสารคาม.
จันทร์ อดทน. เจ้าของร้านจันทร์โปแตอร์เซ็นเตอร์. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
จันทร์อาย ทิมพันธ์. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
ชาญชัย คงเพียรธรรม และคณะ. (2556). เรื่องเป็นอย่าง : ความเชื่อและพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับผีของกลุ่มชาติพันธุ์ลาว เขมร ส่วย และเยียดนาม ที่อาศัยอยู่ในบริเวณอีสานใต้ของประเทศไทย. อุบลราชธานี: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.
ชานนท์ ไชยทองดี. (2561). คู่มือปฏิบัติ อัตลักษณ์ และเรื่องเล่าในวรรณกรรมเมืองศรีสะเกษ.
ศรีสะเกษ: โครงการพัฒนาองค์ทางวิชาการเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ.
ชานนท์ ไชยทองดี. (2562, กรกฎาคม - ธันวาคม). ปฏิมากรกับบทบาทของเรื่องเล่าต่อการสร้างพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ในจังหวัดศรีสะเกษ. วารสารราชธานีบรรณศึกษา-วิจัย วัน. 10(2): 219 – 255.
เชิดชัติ์ ชายหวล. (2557). ความเชื่อเกี่ยวกับ "ผี" และ "วิญญาณบรรพ" : มิติทางวัฒนธรรมและอุทกยศาสตร์แห่งลุ่มน้ำทุ่งกุลาชาติพันธุ์เขมร สำนักจิตวิญญาณแห่งชาวเขียน. ศรีสะเกษ: ศรีสะเกษการพิมพ์.
ไชยันต์ รัชชกูล. (2557). บ้านอัตลักษณ์ดำ. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ผ้าขาว.
นนทูล สาระชี. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
ตนัย ไชยโยธา. (2538). สิทธิ ศาสนา และระบบความเชื่อกับประเพณีเนื่องในท้องถิ่น. กรุงเทพฯ:
โอเดียนสโตร์.
ตุลนันท์ แทนวงษ์. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
พัฒนาการการท่องเที่ยวไทยของชาติอีสาน : ศรีสะเกษ. (2547). กรุงเทพฯ: ฝ่ายส่งเสริมสิ่งพิมพ์การท่องเที่ยวภาคอีสานแห่งประเทศไทย (พทท.).
เทศบาลเมืองศรีสะเกษ. (2524). ที่ระลึกในงานพิธีลัญญาพระนครศรีประดิษฐานบนแท่น 10 ธันวาคม 2524. กรุงเทพฯ: อักษรสุวรรณ.
ทักษิย ทองท่อ. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
ธันยพงศ์ สารรัตน์. (2563). พิพิธภัณฑ์กับการรับรู้อัตลักษณ์เมืองศรีสะเกษ. บทความนำเสนอในที่ประชุมวิชาการพิพิธภัณฑ์และมรดกวัฒนธรรมศึกษา ครั้งที่ 1 ณ พิพิธภัณฑ์ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต. วันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2563.
ธันยพงศ์ สารรัตน์. (2549). "ศรีสะเกษ" : กำเนิดเมืองยุคกลายดวน : สืบค้านานของพระนางศรีสระผม. วารสธาน. 5(1): 20 – 36.
ธันยพงศ์ สารรัตน์ และคณะ. (2563). ชุดความรู้เรื่องอัตลักษณ์วัฒนธรรมของเมืองศรีสะเกษ. บทความนำเสนอในที่ประชุมวิชาการระดับชาติมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตสุรินทร์ ครั้งที่ 1. วันที่ 3 เมษายน 2563.
ธวัช ปุณโณทก. (2538). วัฒนธรรมพื้นบ้าน : คติความเชื่อ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. นิตย ซีดี. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2544). ชาติไทย เมืองไทย แบบเรียนและอนุสาวรีย์. กรุงเทพฯ: มติชน.
นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2545). การเมืองในประวัติศาสตร์และความทรงจำ. กรุงเทพฯ: มติชน.
นาราธร์น พงษ์ไพบูลย์. (2545). เที่ยนแผ่นดิน. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิสซิ่ง.
บริษัท มีเดียกรมศิลป์. (2555). ประวัติศาสตร์และการท่องเที่ยวจังหวัดศรีสะเกษ. กรุงเทพฯ: บริษัทฯ.
ปฐม หงษ์ธรรมรงค์. (2547). นานมาแก่ว มีเรื่องเก่า นิทาน ตำนาน ชีวิต. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ประภาพ จัมขคม. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
ประธาน จันทร์พิมพ์. (2550). การบูรณาการคติความเชื่อในวัฒนธรรมชุมชนและภูมิปัญญาของชาวส่วย เขมร ลาว เยอ จังหวัดศรีสะเกษ เพื่อการดูแลสุขภาพในภาวการณ์เปลี่ยนแปลงของยุคสมัย. ศรีสะเกษ: มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ.
ประดิษฐ์ ศิลานุศรี. ที่ปรึกษาอธิการบดีมหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
ประนอม บรรจิต. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
ประสงค์ ทำนาม. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
ประวัติมหาดไทยส่วนภูมิภาคจังหวัดศรีสะเกษ. (2529). กรุงเทพฯ: กระทรวงมหาดไทย.
ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่นจังหวัดศรีสะเกษ. (2549). ศรีสะเกษ: สำนักงานจังหวัดศรีสะเกษและภาคีเครือข่าย.
ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่นอันเป็นเอกลักษณ์จังหวัดศรีสะเกษ. (2548). ศรีสะเกษ: สภาวัฒนธรรมศรีสะเกษและสำนักงานจังหวัดศรีสะเกษ.
ปราณี วงษ์. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
ปราณี วงษ์เทศ. (2525). พื้นบ้านพื้นเมือง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์เจ้าพระยา.
ปริศนา สดตระกูล. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
พุทธชาติ ศิริวรรณทรัพย์. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
ภราดร ศรปัญญา และคณะ. (2557). บทวิถีบนแผ่นดินศรีสะเกษ. อุบลราชธานี: ยงสวัสดิ์อินเตอร์กรุ๊ป.
พรรณิภา ซาบุญมี. (2555). อารยธรรมอีสาน : เอกสารประกอบการสอน 0023003 : Isan Civilization. มหาสารคาม: ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
พระยาอนุมานราชธน. (2515). การศึกษาเรื่องประเพณีและชีวิตชาวไทยเมื่อก่อนม่. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ดวงวิทยา.
พระราชวรวงศ์เธอ. (2541, มีนาคม). บทวิเคราะห์ประวัติศาสตร์จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารข่าวครูศรีสะเกษ. 25(263): 8-11.
พระราชวรวงศ์เธอ. (2546, สิงหาคม - กันยายน). การยกระดับจังหวัดศรีสะเกษ. วารสารข่าวครูศรีสะเกษ. 30(328): 18 – 19.
เพ็ญพรรณ คำศรีสุข. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
ไพโรจน์ ใจญุง. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
ไพฑูรย์ มีกุล. (2535). อีสานเมืองในโอกาสครบรอบ 55 ปี ของสมาคมชาวอีสาน. กรุงเทพฯ: ธนะชัยการพิมพ์.
ไพฑูรย์ มีกุล. (2560, มกราคม - มิถุนายน). การศึกษาสังคมและวัฒนธรรมไทย. วารสารวิชาการมนุษย์และสังคม คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ. 1(1): 9 – 27.
มณี พยอมยงค์. (2538). วัฒนธรรมพื้นบ้าน : คติความเชื่อ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ยศ สันตสมบัติ. (2537). มนุษย์กับวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. ราชบัณฑิตยสถาน. (2554). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พุทธศักราช 2554. กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่น.
รายงานการสัมมนาประวัติศาสตร์ศรีสะเกษในโอกาสการฉลองศาลากลางจังหวัด 100 ปี วันที่ 25 - 26 มิถุนายน 2548. กรุงเทพฯ: สำนักงานจังหวัดศรีสะเกษและภาคีเครือข่าย.
วัชรพงษ์ ศราภุชงค์ และไพโรจน์ ดีกระบุตร์พงษ์. (2559). การสร้างสื่อแอนิเมชั่น 3 มิติ เพื่อนำเสนอประวัติศาสตร์ตำนาน "พระแม่ศรี" จังหวัดศรีสะเกษ. ศรีสะเกษ: มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ.
วัชนะ ปัญญาภา. อาจารย์มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563. วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญาจังหวัดศรีสะเกษ. (2542).
กรุงเทพฯ: คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุในคณะกรรมการอำนวยการจัดงานฉลองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี และโรงพิมพ์คุรุสภา.
วิทยา ลินทร์คนกฐ. (2520). วัฒนธรรมไทยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. นครราชสีมา: ชมรมอีสานพิมพ์.
ศิริชัย พรหมศรี, บรรณาธิการ. (2555). ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และวิถีศรีสะเกษ. ศรีสะเกษ: สำนักพิมพ์ดินศรีสถาปัตย์ศรีสะเกษ.
ศักดา กองสมบัติซุง. เจ้าของร้านหมี่ซุ้ม. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
สุจิตต์ วงษ์เทศ. (2541). เบิ่งสังคมและวัฒนธรรมอีสาน. กรุงเทพฯ: มติชน.
สุจิตต์ วงษ์เทศ. (2562). คนไทยเป็นใคร? มาจากไหน เจ๊กปนลาว หรือขแมร์?. ศรีสะเกษ: เอกสารประกอบการบรรยาย มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ วันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2562.
สุจิตรา คงไทย. ชาวเมืองศรีสะเกษ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
สุธีรา สุขเจริญ. เจ้าของร้านแสงเจริญ. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
สุวรรณมา สถลายุทธ์ และเชื่องน้อย บุญเผย. (2542). คำ : ร่องรอยความคิดความเชื่อไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานจังหวัดศรีสะเกษ. (2524). ประชาชนสุขจังหวัดศรีสะเกษ. ศรีสะเกษ: สำนักงาน.
สำนักงานจังหวัดศรีสะเกษ. (2529). มีการเมืองถึงจังหวัดศรีสะเกษ. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.
สำนักงานเทศบาลเมืองศรีสะเกษ. (2561). รายงานผลการปฏิบัติงานประจำปีงบประมาณ 2561 ของสำนักงานเทศบาลเมืองศรีสะเกษ. ศรีสะเกษ: สำนักงาน.
สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ กรมศิลปากร. เอกสารจังหวัดศรีสะเกษ. กระทรวงมหาดไทย. ร.5 ย 1/1. เรื่องอัญเชิญแม่ศรีขึ้นแท่น (10 ธันวาคม 2524).
องค์การบริหารส่วนจังหวัดศรีสะเกษ และมหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ. (2563). บทการแสดงละครธรรมแฝงศาสตร มนตราพิศทูตเสตรา ตอน สืบราชมรรคา ศรีขรรชัย ชีวรรณที่ 7. มปท: มปพ.
อัญชนา เบญจาทิกุล. เจ้าของร้านบรรจุภัณฑ์มินิมอลเตอร์. สัมภาษณ์, 15 เมษายน 2563.
อรุณรัตน์ พรหมปัญญา. (2545). ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นศรีสะเกษ. กรุงเทพฯ: ศูนย์พัฒนาหนังสือ กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ.
ออฟหลอดซอดศรีสะเกษ. (2555). ศรีสะเกษ: สำนักงานจังหวัดศรีสะเกษ.
ออฟหลอดซอดศรีสะเกษ. (2560). ศรีสะเกษ: สำนักงานจังหวัดศรีสะเกษ.
เอกสารการสอนชุดวิชาความเชื่อและศาสนาในสังคมไทย หน่วยที่ 1-7. (2548). นนทบุรี: สาขาวิชาศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Faculty of Education and Human Development, Si Saket Rajabhat University

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของคณะครุศาสตร์และการพัฒนามนุษย์ มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเอง