จากสวนสู่วจน: คำเลียนเสียงในศัพท์สังคีตดนตรีไทย

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มุ่งนำเสนอประเด็นคำศัพท์เลียนเสียงธรรมชาติหรือออนโนมาโทเพียในศัพท์สังคีตของดนตรีไทย เพื่อค้นหาข้อสรุปด้านคุณสมบัติของรูปคำที่สัมพันธ์กับคุณลักษณะเสียงเฉพาะต่าง ๆ โดยได้รวบรวมศัพท์เลียนเสียงในเครื่องดนตรีชิ้นต่าง ๆ  ที่ปรากฏใช้สื่อสารภายในดนตรีแบบฉบับของไทย  ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า เมื่อคุณสมบัติเฉพาะของเสียงเครื่องดนตรีต้องการการระบุถึงเนื้อเสียง หางเสียง ระดับเสียง น้ำเสียง และกลวิธีการบรรเลงเฉพาะ จึงจำเป็นต้องสร้างคำขึ้นเพื่อสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ ความหลากหลายของคำศัพท์เลียนเสียงแสดงให้เห็นว่ามีการสร้างคำอย่างเป็นระบบจากฐานความเข้าใจถึงคุณสมบัติทางเสียงดนตรี และยังใช้เป็นเครื่องมือสำหรับการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติเครื่องดนตรี ภูมิปัญญาด้านนี้แสดงถึงระดับความละเอียดอ่อนของความเป็นดนตรีในขั้นสูง เป็นการสะท้อนว่าวัฒนธรรมดนตรีไทยในอดีตเป็นทั้งระบบมุขปาฐะ และทักษะทางรับรู้เสียงที่มีประสิทธิภาพ  จัดเป็นเครื่องมือสำคัญต่อกระบวนการการสืบทอดจากอดีตสู่ปัจจุบัน